https://athens.indymedia.org/post/1585287/
από Αγωνιστική Ένωση Κρατουμένων
13/03/2018 11:30 μμ.
Όχι στο νέο Σωφρονιστικό Κώδικα
13 – 3 – 2018
Οι συνθήκες που επικρατούν στην κοινωνία οδηγούν όλο και περισσότερους ανθρώπους στην φυλακή. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι θύματα των ίδιων των πολιτικών που επιβάλλονται της φτώχειας, της εξαθλίωσης και της βίας. Αφού συντρίψανε τις κοινωνικές αντιστάσεις ποινικοποιώντας ακόμα και την αντίσταση στους πλειστηριασμούς αφού έστρωσαν τον δρόμο για τον ολοκληρωτισμό του συστήματος πάνω στην κοινωνία, η κυβέρνηση ετοιμάζει τον νέο Σωφρονιστικό Κώδικα που θα διαμορφώσει τις νέες φυλακές.
Οι σύγχρονες φυλακές που οραματίζονται αυτοί που μας κυβερνούν είναι οι φυλακές που ο φόβος και η απελπισία θα κυριαρχούν, που το ‘‘παραστράτημα της παραβίασης του νόμου’’ θα πληρώνεται με το τσάκισμα κάθε ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Εκφασισμός και στρατιωτικοποίηση των φυλακών είναι ο στόχος της κυβέρνησης με τον νέο Σωφρονιστικό Κώδικα. Αυτοί οι στόχοι φαίνεται καθαρά σε πολλά άρθρα του και δεν μπορεί να συγκαλυφθεί πίσω από το ‘‘προοδευτικό’’ προκάλυμμα της αριστερής φρασεολογίας που χρησιμοποιείται. Κορυφαίο σημείο που δείχνει την κατεύθυνση της στρατιωτικοποίησης των φυλακών, της έντασης της καταστολής, της κρατικής βίας και τρομοκρατίας σε αυτές είναι η δομή, η οργάνωση και η αποστολή της εξουσίας σε αυτή, έτσι όπως πρόκειται να διαμορφωθεί μέσα από τον νέο Σωφρονιστικό Κώδικα. Η ηγεσία της φυλακής διαμορφώνεται με βάση τα παραπάνω. Το Συμβούλιο της φυλακής (με βάση τον ισχύοντα Κώδικα συμμετέχουν ο διευθυντής, κοινωνικός λειτουργός, ειδικός επιστήμονας και ο αρχιφύλακας χωρίς δικαίωμα ψήφου), θα απαρτίζεται στο μέλλον από τον διευθυντή, τον αρχιφύλακα και τον διοικητή της εξωτερικής φρουράς. Η εξωτερική φρουρά, ένα κατ’ εξοχήν κατασταλτικό όργανο θα συμμετέχει με δικαίωμα ψήφου στο συμβούλιο, όταν αυτό θα πρέπει να λαμβάνει αποφάσεις για ζητήματα ασφάλειας, τάξης, πρόληψης πειθαρχικών παραπτωμάτων στην φυλακή από κρατούμενους, ακόμα και για τους όρους διεξαγωγής των επισκεπτηρίων (άρθρο 8 παράγραφοι 2 και 4 σημειώσεις ζ, η, θ, ι).
Η ένταξη της εξωτερικής φρουράς στην διαμόρφωση των όρων κράτησης είναι η πλέον σαφής απόδειξη ότι η βία ή η απειλή βίας και η αστυνομική καταστολή εισέρχεται στον πυρήνα της σύγχρονης σωφρονιστικής πολιτικής που εισάγει ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας και γίνεται κεντρικό στοιχείο στον σχεδιασμό των σύγχρονων φυλακών. Κανένας δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι η εξωτερική φρουρά θα έχει τον παραμικρό ενδοιασμό στην οργάνωση αστυνομικών επεμβάσεων πάνω στους κρατούμενους.
- Επίσης, για πρώτη φορά μετά τον κώδικα του 1989 (στον ισχύοντα κώδικα δεν γίνεται καμία αναφορά) μπαίνει ρητά το δικαίωμα της άσκησης βίας από υπαλλήλους πάνω στους κρατούμενους (άρθρο 63 παρ.1). Με βάση αυτή την αναφορά οι υπάλληλοι των φυλακών θα έχουν δικαίωμα να ασκούν βία ακόμα και σε περιπτώσεις ‘‘παθητικής αντίστασης σε νόμιμη διαταγή’’. Μόνο που ‘‘νόμιμες διαταγές’’ στην φυλακή θεωρούνται τα πάντα, ενώ ‘‘παθητική αντίσταση’’ μπορεί να αφορά και ένα ‘‘όχι’’ που θα ξεστομίζουν αν η εντολή π.χ. προσβάλει τους κρατούμενους, χωρίς να υπάρχει καμία πρόκληση προς την υπηρεσία.
- Η εξειδίκευση στις συνθήκες κράτησης των νέων φυλακών διαφαίνεται με τους πολλαπλούς διαχωρισμούς που θα γίνονται πάνω στους κρατουμένους. Όπως έλεγε και ο Ν. Κουλούρης, ένας εκ των δημιουργών του νέου Σωφρονιστικού Κώδικα, ‘‘δεν θα έχουμε μόνο φυλακές τύπου Α΄, Β΄, Γ΄ αλλά και Δ΄, Ε΄ κλπ’’.
Η προσβολή της αξιοπρέπειας του ανθρώπου περνά πρώτα μέσα από την τοποθέτησή του σε μια κατηγορία. Οι κατηγορίες των κρατουμένων πλέον θα είναι πολλές, όπως και οι τύποι των φυλακών και των συνθηκών κράτησης, ενώ μέσα από αυτή την κατηγοριοποίηση θα κρίνεται ο τρόπος και ο χρόνος έκτισης της ποινής, το δικαίωμα στην άδεια και την υφ’ όρου απόλυση για τον κάθε κρατούμενο. Η όποια μορφή κοινωνίας υπάρχει μέσα στις φυλακές είναι ζητούμενο της πολιτικής του νέου Σωφρονιστικού Κώδικα να πάψει να υπάρχει. Διαχωρισμοί, βία, υποταγή και ο καθένας μόνος του απέναντι σε μια εξουσία όλο και πιο ασύδοτη θα είναι το ‘‘κοινωνικό μοντέλο’’ των νέων φυλακών.
- Η σκληρή αντιμετώπιση των πολιτικών κρατουμένων και αυτών που στιγματίζονται ως απείθαρχοι από την εκάστοτε υπηρεσία εισάγεται με το άρθρο 11 στον νέο Σωφρονιστικό Κώδικα. Οι απομονώσεις και οι ειδικές συνθήκες κράτησης έρχονται για τους ‘‘σκληρούς’’ κρατούμενους και αφού μπαίνουν σε αυτό το καθεστώς, δεν θα βγαίνουν εύκολα. Πρόκειται για την επαναφορά των φυλακών τύπου Γ΄, που ο ίδιος ο Σύριζα είχε καταργήσει το 2015 ύστερα από την απεργία πείνας των πολιτικών κρατουμένων.
Το άρθρο 11 παράγραφος 6 σημ. στ΄ βάζει κατ’ αρχήν στο στόχο την οργάνωση αποδράσεων. Ενώ η απόδραση των κρατουμένων αντιμετωπιζόταν με επιείκεια μέχρι τώρα λόγω της φυσικής τάσης του ανθρώπου προς την ελευθερία, τώρα θα αντιμετωπίζεται ως απεχθές έγκλημα και θα επιβάλλεται η μέγιστη δυνατή τιμωρία.
- Στην ίδια διάταξη η ειδική μεταχείριση θα επιβάλλεται σε όσους καταδικάζονται για πράξεις που εμπίπτουν στον 187Α (τρομοκρατική οργάνωση) και 187 (εγκληματική οργάνωση) που θα γίνονται εντός των φυλακών. Στο ίδιο άρθρο 11 παρ. 6 σημ. α θα μπαίνουν στην απομόνωση ή σε ειδικό καθεστώς κράτησης και όσοι ‘‘εκδηλώνουν βίαιη συμπεριφορά’’ στην φυλακή και τους υπαλλήλους ενώ δεν θα βγαίνουν από αυτό το καθεστώς παρά μόνο αν το αποφασίζει ο εισαγγελέας. Στο ίδιο άρθρο, στην παράγραφο 4 οι κρατούμενοι που θα μπαίνουν στο ειδικό αυτό καθεστώς, και θα έχουν μεταγωγή για δικαστήρια, αναφέρεται ότι θα κρατούνται σε αστυνομικά τμήματα αν δεν υπάρχει ‘‘κατάλληλος γι’ αυτούς χώρος’’ στην φυλακή που βρίσκεται στον τόπο όπου θα εκδικάζεται η υπόθεσή τους.
- Εδώ να αναφέρουμε πως με το άρθρο 51 που εισάγει την τηλεδιάσκεψη ως μέσο επικοινωνίας κρατουμένων με συγγενείς και δικηγόρους που βρίσκονται μακριά και αδυνατούν να επισκεφθούν τους κρατουμένους, ανοίγει ο δρόμος για τις δίκες με τηλεδιάσκεψη. Συνεπώς, το δικαίωμα για μια ουσιαστική δίκη ακυρώνεται ειδικά για τους κρατούμενους που βρίσκονται σε ειδικό καθεστώς κράτησης και που δεν θα θέλουν να τους μεταγάγουν για δικαστήρια. Αναφορά στις δίκες μέσω skype έκανε ο Ν. Κουλούρης στην επιτροπή της βουλής όπου παρουσιάστηκε ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας τον Νοέμβριο του ’17. Στο άρθρο 51 εισάγεται ο περιορισμός των τηλεφωνικών επικοινωνιών των κρατουμένων, οι οποίες θα γίνονται με κωδικούς που θα παίρνουν από την υπηρεσία και για περιορισμένο αριθμό τηλεφώνων. Με το άρθρο αυτό καταστρατηγείται άλλο ένα δικαίωμα, αυτό στην ελεύθερη επικοινωνία. Με την εφαρμογή αυτού του περιορισμού θα προστεθεί στην φυλακή ένας επιπλέον τοίχος απομόνωσης των κρατουμένων με τον έξω κόσμο, αποκόβοντάς τους από τις κοινωνικές τους σχέσεις και την κοινωνία γενικότερα.
- Ο φασισμός που εισάγει ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας φαίνεται και με το άρθρο 13 για τα ανήλικα παιδιά των κρατουμένων. Τον πρώτο και τελευταίο λόγο για την μοίρα των παιδιών όσων συλλαμβάνονται και μπαίνουν στην φυλακή θα τον έχει πλέον το δικαστήριο των ανηλίκων. Μέχρι δε να αποφασιστεί ποιος θα αναλάβει την φροντίδα του παιδιού από την στιγμή που θα συλλαμβάνονται και οι δύο γονείς, το παιδί θα είναι αποκομμένο από κάθε οικείο προς αυτό πρόσωπο ενώ είναι άγνωστο που θα κρατείται. Δικαστές και κράτος θα κρίνουν ποιο είναι ‘‘το συμφέρον του παιδιού’’, αν θα πάει το παιδί σε κάποιο συγγενικό πρόσωπο, αν θα το κρατήσει η μητέρα του στην φυλακή ή θα πάει σε ίδρυμα. Μέχρι σήμερα σε καμία περίπτωση δεν πείραζε το κράτος τα παιδιά. Οι κρατούμενες μητέρες με παιδιά έως 3 ετών μπορούσαν αν ήθελαν οι ίδιες, να έχουν τα παιδιά τους μαζί τους στην φυλακή. Αυτή η συνθήκη πλέον ανατρέπεται και η μητέρα, θα μπορεί να έχει το παιδί μαζί της στην φυλακή μόνο αν δεν υπάρχει έξω ‘‘κατάλληλο’’ πρόσωπο για να αναλάβει την φροντίδα του. Αν όμως δεν υπάρχει χώρος στην φυλακή, το παιδί θα πηγαίνει σε ίδρυμα. Αν η ποινή της μητέρας είναι μικρότερη από 10 έτη, μπορεί να ζητήσει να τεθεί σε κατ’ οίκον περιορισμό.
Και με δεδομένο ότι θα παραβιάσει αυτόν τον όρο, αφού είναι αδύνατο να έχει λειτουργικό ρόλο κλεισμένη μονίμως σε ένα σπίτι. Είναι δεδομένο ότι οι μητέρες που παραβιάζουν τον νόμο θα υποστούν την κρατική εκδίκηση που θα χτυπάει πάνω στα παιδιά και το φυσικό δικαίωμα των γυναικών στην μητρότητα. Είναι μια ειδική σεξιστική και ανήθικη εκδίκηση του κράτους πάνω στις γυναίκες. Και είναι ανήθικη γιατί χτυπάει ανήλικα παιδιά που θα βιώνουν όλες τις τραυματικές εμπειρίες όχι μόνο του αποχωρισμού από τους γονείς και ιδίως την μητέρα τους, αλλά και την βίαιη αποκοπή τους αρχικά από κάθε οικείο προς αυτά πρόσωπο ενώ ανοίγει η προοπτική τα ιδρύματα να γεμίσουν παιδιά κρατουμένων.
- Με την εισαγωγή κάθε ανθρώπου στην φυλακή, αυτός θα κρατείται για 7 ημέρες σε απομόνωση ασχέτως κατηγορίας (άρθρο 22 παρ.1). Εκεί θα γίνεται η ‘‘κατάλληλη προετοιμασία’’ και ‘‘ενημέρωση’’ του νεοεισερχομένου ενώ θα αποφασίζεται σε ποια κατηγορία κρατουμένων θα τον κατατάξει η υπηρεσία.
- Το δικαίωμα στην άδεια των κρατουμένων ήδη έχει αναιρεθεί στην πράξη σε πολλές φυλακές και κρατούμενοι που έχουν εκτίσει πολύ μεγαλύτερο μέρος της ποινής τους από το 1/5 αυτής που προβλέπεται από τον νόμο, δεν παίρνουν καθόλου άδειες. Με τον νέο Σωφρονιστικό Κώδικα όχι μόνο δεν επιλύεται αυτή η διακριτική μεταχείριση, αλλά νομιμοποιείται και επεκτείνεται. Ως κριτήριο για την χορήγηση αδειών εισάγεται πλέον και η κατηγορία που βαραίνει τον κρατούμενο. Στο άρθρο 53 παράγραφο 2 δεν αναφέρονται μόνο τα κριτήρια που ίσχυαν ως τώρα και καταχρηστικά χρησιμοποιούνταν για να μην χορηγούν τα Συμβούλια άδειες στους κρατούμενους (προσωπικότητα, επαγγελματική και κοινωνική κατάσταση, διαγωγή κλπ). Αν ο κρατούμενος έχει καταδικαστεί για πράξη βίας με ποινή ίση ή μεγαλύτερη από 15 έτη, θα έχει ελάχιστες αν όχι καθόλου πιθανότητες αν πάρει άδεια (άρθρο 53 παρ.2 σημ. δ). Η αναφορά σε αυτή την διάταξη στις πράξεις βίας, μπαίνει πλάι σε απεχθή εγκλήματα όπως οι βιασμοί. Όμως πράξεις βίας είναι πολλές κατηγορίες. Αν τελικά καταφέρει ο κρατούμενος της παραπάνω κατηγορίας να πάρει άδεια αυτή θα είναι με ηλεκτρονική επιτήρηση (βραχιολάκι).
- Το εισαγγελικό βέτο δεν καταργείται στην ουσία, αλλά υποκαθίσταται από το δικαίωμα προσφυγής του εισαγγελέα στο Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών αν μειοψηφήσει στο Συμβούλιο Αδειών. Είναι δεδομένο ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, η άδεια τελικά, δεν θα χορηγείται (άρθρο 53, παρ.4).
- Η υφ’ όρου απόλυση αμφισβητείται ως δικαίωμα, όπως καταγράφεται στην ύπουλη διάταξη του άρθρου 58 παρ.4 για την ημιελεύθερη διαβίωση, η οποία θα μπορεί να υποκαταστήσει την απόλυση του κρατούμενου. Αυτή θα εγκρίνεται από το Δικαστήριο έκτισης ποινών ύστερα από εισήγηση του Συμβουλίου αδειών και πειθαρχικού ελέγχου της φυλακής.
- Γενικεύεται η χρήση της ηλεκτρονικής επιτήρησης (βραχιολάκι) σε τακτικές και εκπαιδευτικές άδειες. Ισχυρά οικονομικά συμφέροντα εισχωρούν στο σύστημα κράτησης, ιδιωτικές εταιρείες ασφαλείας μπαίνουν από την ‘‘πίσω πόρτα’’ στις φυλακές ενώ η προοπτική να δημιουργηθούν και ιδιωτικές φυλακές στην χώρα, να μην είναι τόσο μακριά.
- Τα όποια δικαιώματα έχουν κατακτήσει οι κρατούμενοι, τα έχουν κατακτήσει με αγώνες,
εξεγέρσεις και πολύ κόστος. Οι φυλακές δρομολογείται να γίνουν χώροι εκδίκησης έως και εξόντωσης, πραγματικά κολαστήρια για χιλιάδες ανθρώπους. Στο χέρι μας είναι να μην γίνει αυτό, να μην γίνουν οι φυλακές στρατόπεδα συγκέντρωσης και χώροι εξόντωσης ανθρώπων.
- Όσοι κρατούμενοι αλλοδαποί επιθυμούν μετά την δίκη τους να μεταφερθούν στην πατρίδα τους να εκτίσουν τις ποινές τους το αίτημά τους για γίνεται δεκτό γιατί ο εγκλεισμός τους θα γίνει πιο ανθρώπινος και πιο δίκαιος γιατί θα μπορούν να κάνουν επισκεπτήριο με τις οικογένειάς τους κλπ, όπως ισχύει και για εμάς που είμαστε από την Ελλάδα.
Απαιτούμε:
- Καμία συμμετοχή της εξωτερικής φρουράς στο Συμβούλιο της φυλακής.
- Καμία αναφορά για βία πάνω στους κρατούμενους (άρθ.63 παρ.1).
- Να αποσυρθεί το άρθρο 11 παρ. 6 σημ. α και στ΄ και παρ. 4.
- Να αποσυρθεί το άρθρο 13 παρ. 3.
- Κανένας έλεγχος και μείωση των τηλεφωνικών επικοινωνιών των κρατουμένων
(άρθρο 51).
- Όχι στις τηλεδίκες που σχεδιάζουν να επιβάλουν.
- Να αποσυρθεί στο άρθρο 53 παρ. 2 σημ. δ η αναφορά στα εγκλήματα βίας.
- Να αποσυρθεί η πρόβλεψη για δικαίωμα προσφυγής του εισαγγελέα στο δικαστήριο εκτέλεσης ποινών αν μειοψηφεί σε ψηφοφορία για χορήγηση άδειας (άρθρο 53 παρ.4).
- Όχι στην κατάργηση της υφ’ όρου απόλυσης. Να χορηγείται χωρίς εξαιρέσεις κατά το πέρας έκτισης της προβλεπόμενης ποινής.
- Τακτικές άδειες σε όλους όσοι το δικαιούνται με βάση τον χρόνο έκτισης της ποινής τους (1/5).
ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ
110 κρατούμενοι –φυλακές Αλικαρνασσού 40 κρατούμενες ισογείου, Γ.Φ.Κορυδαλλού
100 κρατούμενοι – φυλακές Δομοκού 2 κρατούμενοι Στ΄ φυλακών Κορυδαλλού
170 κρατούμενοι – φυλακές Λάρισας